Format nedir, ne değildir, nasıl atılır?
Öncelikle bu benim ilk dersim. Şimdiden hatalar için ilgili herkesten özür dilerim.Gelelim konumuza:
Format: Optik medyaların (hard disk, disket sürücü, flash disc vb..) okuma ve yazma işlemlerine hazır hale getirilmesi işlemine Format denilmektedir. Kısaca format, bir diski biçimlendirmek demektir.
İki çeşit format'tan bahsedebiliriz.
1- Low Lewel Format (LLF):
Doğru biçimlendirme olarak da bilinir. Disk yüzeyindeki fiziksel arızaların yeniden yapılandırılmasını sağlar. Çok riskli bir işlemdir.
Nasıl Yapılır?
Bu komut çok eski makinaların biosları üzerinde Hdd Low Lewel Format adıyla bulunmaktaydı. Ancak günümüzde Harddisk üreticisi firmaların web sitelerinden bu dosyaların temin edilmesi gerekmektedir. Temin edilen dosyalar diskete kayıt edilerek sistem disketten açılır. Bu işlem çok uzun sürer çünkü varolan tüm sector'ler taranır ve arızalı sectorler pipe denilen yönetemle işaretlenir.
Bad Sector : Özellikle okuma/yazma kafasının disk yüzeyine temas etmesi yada elektrik kesintilerinden kaynaklanan fiziksel hatalara denir. Hatta aynı işi taklit eden Boot sector virüsleri de hdd üzerinde badsector oluşturmaktaydılar.
2- High Level Format (HLF):
Windows 95'den bu yana Format işlemini kolaylaştıran ve işletim sisteminin disk yönetimi bölümüne entegre edilmiş format türüdür. Kullanıcı İşletim sisteminin Cd/Dvd'si ile sistemi açar ve disk bölümlendirmesi esnasında ilgili disk bölümünü bir dosya sistemi seçip formatlar.
Format Komutları
* Ms-Dos işletim sistemi yıllarında format komutu şu şekilde ilgili parametrelerle komut satırından çalıştırılmaktaydı :
X:> format sürücü yolu/parametreler u/q/s
Örnek:
format d:/q
Bu komut hızlı format atılmasını sağlar. Normal format işlemine göre çok hızlıdır çünkü yüzeysel format yapılır.
format d:/s
Bu komut format işleminden sonra sistem dosyalarının da yüklenmesini sağlar. (Autoexec.bat, Command.com vb.)
Şimdiki Ms-Dos açılış disketi oluştur komutunun aynısıdır. Sistemi, disketten açmak için bu parametre kullanılır.
format d:/u
Bu komut formatlanmış bir diski formatlanmamış konumuna getirir.
Format KOnusunda Bilmemiz Gerekenler :
a) İşletim sisteminin her arızasında format komutuna başvurulmamalıdır. Bu işlem bazen zaman ve iş kaybına yol açabilir. Bunun yerine image programları (Acronis True Image, Ghost gibi) kullanılmalıdır.
b) Yukarıdaki format komutunu komut satırından çalıştırabilirsiniz.
c) Formatlanmış bir medyadan üzerine tekrar herhangi bir bilgi "yazılmadan" veriler büyük oranda kurtarılabilir.
d) Format işlemi sırasında dosya sistemi olarak NTFS dosya sistemini seçmek en akıllıca seçimdir.
Format konusunda şimdilik söyleyeceklerim bu kadar. Gelecek dersimizde dosya sistemlerini ele alacağız.
Bir sonraki derste görüşmek üzere, esenkalın...